Tekst en foto’s: Ellen van den Doel
De meeste fotografen hebben een vorm van keuze stress. In de zin van “wat neem ik mee?”. Welke lens neem je mee als je gaat wandelen of op reis gaat? Gewicht speelt dan ook een belangrijke rol. In dit artikel mijn ervaringen.
In begin probeer je misschien al je lenzen mee te sjouwen, maar dan kom je er al snel achter dat dit ten koste gaat van je rug en je schouders. Dat is toch het moment dat je je realiseert, je moet keuzes maken. Dit betekent in wat je mee neemt, maar mogelijk ook in wat je aanschaft. Ik kan je alvast verklappen, je moet altijd ergens een concessie doen. 🙂
Lichtsterkte
Gewicht en kwaliteit, daar tussen gaat eigenlijk de discussie. De eerste vraag die je jezelf moet stellen is, heb je lichtsterkte nodig? Als landschapsfotograaf zal vaak het antwoord ‘nee’ zijn. We fotograferen tenslotte veelal rond f/8 – f/11. Een lichtsterke lens f2/8 (of een groter diafragma) zijn zwaarder en vaak groter. Een landschap vraagt ook geen snelheid in scherpstellen. Dus heb je dan bijvoorbeeld een zware 24-70 f/2.8 nodig? Doordat we veel op f/8 – f/11 fotograferen zitten we ook veilig rondom de beste diafragma waardes van de lens. Dus de minste lens fouten. Die uiten zich als eerste bij de uiterste waardes. Voor mij is het antwoord meestal nee, ik heb geen lichtsterke lens nodig.
Scherpte
Een belangrijke eigenschap van een lens is uiteraard ook de scherpte. Maar ook andere lensfouten zoals vignettering, rand onscherpte, diffractie en chromatische aberratie. Hoe een lens presteert op scherpte en de andere bovenstaande factoren is op te zoeken op internet. Alle lenzen hebben wel een lab test ondergaan. Zo kun je precies opzoeken hoe een lens presteert op bijvoorbeeld f/8. Een conclusie je die over het algemeen kunt trekken, hoe meer een lens kan (een groter zoom bereik), hoe slechter de kwaliteit is. Dus je zou zeggen, allround lenzen vallen dan buiten de boot?
Ideale lenzen voor landschapsfotografie?
Als ik ga kijken naar het ideale rijtje lenzen voor mij voor landschapsfotografie, zijn dat (ik fotografeer met een Nikon Z8):
- 14 – 24 f/2.8
- 24-120 f/4
- 100 – 400 f/4.5-5.6
Maar, heb ik die ook? De 14-24 f/2.8 heb ik inderdaad. Al heb ik jaren met de 14-30 f/4 geschoten. Die laatste is veel lichter en kleiner. Waarom ben ik dan toch overgestapt? Eigenlijk maar 1 reden, omdat ik vaak op reis ben wil ik zo min mogelijk lenzen mee nemen. Voor noorderlicht en sterren fotografie nam ik naast de 14-30 f/4 ook nog de Laowa 12 mm f/2.8 mee. Maar dat betekende twee lenzen mee nemen. Verder was ik tevreden over deze lens en vond ik het een ideaal formaat. De 24-120 f/4 heb ik niet. Van de 100 – 400 heb ik een Sigma variant. Die is lichter en kleiner dan de Nikon Z variant, ook wat minder snel. Maar is dat erg voor wat ik er mee doe? Nee zeker niet. Sterker nog, 90% van de tijd heb ik deze lens niet eens bij mij. Hij is mij te zwaar.
Welke lenzen neem ik mee als ik ga wandelen of op reis?
De lenzen die ik mee neem zijn:
- 14 – 24 f/2.8
- 24 – 200 f/4.0-6.3
Heel soms gaat de 100 – 400 mee, maar in de praktijk laat ik die vaak in de auto. Voor mij zijn deze twee lenzen een ideale combinatie. Groot bereik en redelijk compact. De 24 – 200 zit op sommige reizen 80% van de tijd op mijn camera. Is het de beste lens? Nee de 24 – 120 zou het winnen op het vlak van scherpte. Maar ga je ze naast elkaar leggen, dan presteert de 24 – 200 zeker rond de f/9 gewoon goed. Verder naar het einde van het zoom bereik (richting 200 mm) verliest de lens ook wat scherpte, maar voor mij zeker niet hinderlijk. De voordelen winnen het voor mij ruimschoots. Ik heb een groot zoom bereik, hierdoor kan ik snel handelen en tijdens het lopen veel verschillende composities schieten. Ik hoef niet steeds van lens te wisselen. Hij is lekker compact en licht. Bij de 24 – 120 zou ik zoom bereik missen. Dan moet ik al weer een aanvullende zoom lens mee nemen. Dat is nu precies wat ik niet wilde.
Gewicht
Je proeft het al een beetje uit het bovenstaande verhaal. Voor mij speelt gewicht een belangrijke rol. Vroeger waren de allround lenzen een no-go voor de meeste fotograferen omdat je echt een hele grote concessie op kwaliteit deed. Zeker de nieuwere generatie lenzen zitten steeds beter in elkaar. Hierdoor zijn ze prima bruikbaar. Welke dit wel en niet zijn, lees hiervoor zeker reviews en lab testen op internet voordat tot aanschaf over gaat. Voor mij is gewicht bepalend, het is de keuze tussen een foto niet kunnen maken omdat ik een zware zoom lens niet mee neem of de foto wel maken met mogelijk iets concessie op kwaliteit (wat in de praktijk mee valt door te fotograferen op de beste diafragma waarden).
Keuzes
Wanneer je als fotograaf meer doet dan alleen landschapsfotografie wordt de keuze misschien ook lastiger. Ik heb veel turn wedstrijden gefotografeerd. Hiervoor heb ik een 24 – 70 f/2.8 (Tamron) en een 70 – 200 f/2.8 (Sigma). Want dan is lichtsterkte natuurlijk wel enorm belangrijk. Maar deze lenzen gaan nooit mee op reis of als ik ga wandelen. Simpelweg omdat ik deze niet nodig heb voor een landschapsfoto. Fotografeer je ook graag wildlife? Dan maak je waarschijnlijk ook andere afwegingen. Hoe dan ook, je moet ergens een keuze maken. En dat betekent ook ergens een concessie doen. In de ideale wereld zouden we een kleine compact lens willen hebben die scherp is, lichtsterk is, snel is en een groot zoom bereik. Maar…. die zijn er niet! Ik ben benieuwd naar welke keuze jij maakt en waarom? Laat het weten in de reacties. 🙂
Pingback: Vliegen met foto apparatuur - Dutch Photo Academy
Blijft lastig loop nog wel steeds te wisselen tussen de 24-70mm f2.8 van Sigma en de 16-28 f2.8 ook van Sigma over die laatste ben ik qua scherpte niet helemaal tevreden dus een andere groot hoek staat nog op het lijstje. De 70-200 f4 van Sony is een mooie lens en heb ik bijna altijd bij me. ………………..just in case .
Simpel een 28-200 allround zoomlens op mijn Sony A7RV of A7IV. Ideaal tijdens een wandeling, fotowalk en als ik een workshop verzorg :-). Maar ga ik voor een ochtend met een mooie lucht of aan het strand dan mag de 16-35 mm. niet ontbreken en heb ik ook nog de 100-400 voor de gesloten landschappen. Uiteindelijk gebruik ik momenteel veel de 50 mm. om zo mezelf uit te dagen qua compositie en creativiteit.
Als ik het zo lees gaat het hier vooral over lenzen voor de Z modellen. Ik heb echter een d7500. Wat zou dan het advies zijn?
Marianne
Binnen de APS-C lenzen zijn de allround lenzen vaak nog wel van wat mindere kwaliteit. Dus hier moet je even goed reviews lezen om te bepalen of deze lenzen wat voor jou zijn. Denk aan de Tamron 18-400 of de Nikon 18-300. Een betere optie is de aanvulling Nikon 70-300. Deze laatste heeft minder mogelijkheden, maar wel compact en betere kwaliteit dan de andere twee.
Hier ook helemaal blij met mijn 24-200mm 95% van de vakantie zat deze lens op mijn body. 1 keer gewisseld voor een 15mm en 1 keer voor een 100-400mm. Maar ik heb ervan geleerd…voortaan alleen de 24-200 mee op reizen en de 100-400 blijft lekker thuis😉
Dit is een interessant artikel. In principe heb ik een mooie serie zo bij elkaar.
14-35 f4 24-105 f4 en 70-200 f4
Soms twijfel ik in het bereik van de 200mm maar ja dat zou dan alleen voor op reis zijn..
En 12mm f2.8 van laowa… tja ook een favoriet maar niet in mijn bezit 🤭
Kortom eigenlijk moet ik gewoon tevreden zijn.
Gr Leonie
Op reis neem ik mee , RF 24-240 mm ,f4-6.3 . 1 lens met een groot bereik en kwaliteit (meestal) beter dan verwacht…